SUCU, UN VENENO PA NOS?

Nos sa cu sucu ta engorda nos, pero e ta ‘mata’ nos tambe?

Durante añanan ’70 di siglo pasa a hiba campaña intensivo contra comemento di hopi vet. Come hopi vet cu ceramento di ader como consecuencia lo ta e causa principal di e aumento enorme di morto pa motibo di malesa di curazon y ader. Pero...despues cu a reduci consumpshon di vet, malesa di curazon y ader a keda mesun halto. For di mas investigashon a resulta cu consumpshon di sucu tambe ta hunga un papel importante.

Ya pa hopi aña caba nos sa cu sucu ta engorda nos, pero awor cientifico ta alega cu sucu asta ta ‘mata’ nos.

Varios aña pasa Dr. Robert Lustig, un specialista riba tereno di problema di funcshon hormonal durante hubentud y obesidad di mucha na School of Medicine di Universidad di Californie na San Francisco a duna un lectura cu e titulo Sugar: The Bitter Truth, cu despues a sali riba Youtube. Den poco tempo mas di 2 miyon hende a mira e video cu ta duna un bon bista den biokimica di sucu den combinashon cu salud di hende. Esey a pasa asta prome cu Dr. Lustig a aparece den un programa di ’60 Minutes’, na unda el a atribui obesidad, diabetes, malesa di curazon y ader y hopi otro enfermedad cu awendia ta azota humanidad, na uzo excesivo di sucu.

Kico ta haci sucu asina dañino? E tin di ber completamente di e manera con e metabolismo di sucu den curpa ta tuma luga. Tanto sucu como high fructose corn syrup (HFCS) ta consisti tanto di fructose y glucose (sucu ta un mixto di 50-50 mientras cu HFCS ta consisti pa 55 prociento di fructose). Y ta fructose ta causa e problemanan. Asina e metabolismo di 100 caloria di e glucose den un batata ta hopi diferente for di 100 caloria di sucu (consistiendo di 50% glucose y 50% fructose) despues cu curpa a absorba nan. Cada celula den curpa ta kima glucose, mientras cu ta kima fructose mas tanto den higra. Mas fructose tin, mas duro e higra mester traha y si higra mester traha mucho duro, e ta procesa e sucu pa vet. Pues a pesar cu a absorba e mesun cantidad di caloria, ta procesa caloria for di sucu mas bien pa vet, compara cu e calorianan for di un batata.

Segun Dr. Lustig, e Americano ‘promedio’ ta consumi tur aña mas o menos 60 kilo di sucu, den forma di sucu natural y HFCS. Defensor di salud pa hopi aña caba ta mustra riba e efectonan dañino di sucu, pero segun Dr. Lustig for di punto di bista di metabolismo no tin ningun diferencia entre sucu artificial (‘sweeteners’) y sucu natural. “Den principio nan tur ta dañino. Nan ta mesun venenoso”. Den su lectura ‘Bitter truth’, e ta alega cu e sucunan aki ta mas cu simplemente ‘caloria bashi’. Nan ta material venenoso cu ‘ta mata nos cada dia un tiki mas’.

Den su entrevista cu Dr. Sanjay Gupta den e programa ’60 Minutes’ Dr. Lustig a bay asina leu di bisa cu no mester trata sucu diferente for di alcohol y cigaria. “Al fin y al cabo ta trata aki di un crisis di salud. Mester trata esaki na grandi y mester haci’e frontalmente. Alcohol y tabaco ta bon ehempel. Mi ta di opinion cu sucu ta cay den exactamente mesun categoria”.

Dr. Lustig tin razon? Si t’ asina, esey por splica pakico obesidad di mucha y adulto y diabetes a sigui subi durante e ultimo 30 añanan. Segun e, nos no ta ingeri solamente mas caloria, pero tambe mas sucu. Y segun e, sucu tambe ta hunga un papel den desaroyo di otro enfermedad manera malesa di curazon y ader, preshon halto y asta cierto forma di cancer.

Pa un mihor comprension di e ponencianan di Dr. Lustig, mira e serie ‘The skinny on obesity’.

(Primi e linknan skur pa mas informashon)